Sakramenty święte
„Sakramenty są skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Przez te znaki jest nam udzielane życie Boże. Obrzędy widzialne, w których celebruje się sakramenty, oznaczają i urzeczywistniają łaski właściwe każdemu sakramentowi. Przynoszą one owoc w tych, którzy je przyjmują z odpowiednią dyspozycją”.
Sakramenty święte przeznaczone są dla żywych i dla wierzących.
Uznajemy siedem sakramentów świętych:
Chrzest (baptismum)
Bierzmowanie (confirmatio)
Eucharystia (eucharistia)
Pokuta (paenitentia)
Namaszczenie Chorych (unctio infirmorum)
Kapłaństwo (sacri ordines)
Małżeństwo (matrimonium)
Skuteczność sakramentów należy do dziedziny misterium. Jeżeli zostały udzielone zgodnie z rytuałem przez upoważnioną osobę, sakramenty są ważne ex opere operato (same w sobie, same przez się), czyli niezależnie od sprawiedliwości udzielającego i przyjmującego. Chrzest i bierzmowanie należą do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej i przyjmowane są tylko raz.
Eucharystia jest znakiem pożywienia i wspólnoty; pokuta – misterium przebaczania grzechów, a namaszczenie chorych – misterium pomocy w chorobie. Kapłaństwo upoważnia do pełnienia urzędu kapłańskiego, a małżeństwo uświęca związek dwóch osób w miłości. Skutki sakramentów zależą również od dyspozycji przyjmującego – ex opere operantis.
Podział sakramentów
- Niepowtarzalne: chrzest, bierzmowanie, małżeństwo, kapłaństwo.
- Powtarzalne: Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych.
- Sakramenty żywych: bierzmowanie, Eucharystia, namaszczenie chorych, kapłaństwo, małżeństwo.
- Sakramenty umarłych: chrzest, pokuta.
- Sakramenty wtajemniczenia: chrzest, bierzmowanie, Eucharystia.
- Sakramenty uzdrowienia: pokuta, namaszczenie chorych.
- Sakramenty w służbie wspólnoty: kapłaństwo, małżeństwo.
Znaczenie sakramentów
Sakramenty towarzyszą kluczowym etapom życia człowieka:
narodziny – Chrzest,
dojrzałość – Bierzmowanie,
życie duchowe – Eucharystia,
nawrócenie – Pokuta,
cierpienie – Namaszczenie Chorych,
powołanie – Kapłaństwo lub Małżeństwo.
Aby przyjąć sakrament, wymagana jest wiarygodna prośba, odpowiednie przygotowanie i brak przeszkód kanonicznych. Szafarz sakramentu troszczy się o duchową gotowość wiernych i zrozumiałość obrzędu.
Słowo sakrament pochodzi od łacińskiego sacramentum – oznaczającego uświęcenie, znak święty, obrzęd religijny i tajemnicę. Greckim odpowiednikiem jest mysterion – tajemnica objawienia Bożego.
Połączenie elementu widzialnego (znaku) i niewidzialnego (łaski) sprawia, że sakramenty wzmacniają wiarę, jednoczą wspólnotę Kościoła i prowadzą do zbawienia. Wszystkie nawiązują do Wcielenia, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, przez które dokonuje się nasze uświęcenie.